Het is een jaarlijkse traditie om het beste woord van het desbetreffende jaar te selecteren en te eren. Onze dikke woordenbewaker, Van Dale, zorgt steevast voor een spannende competitie, waar geheel volgens ondemocratische normen en waarden de stem van het volk regeert. 2009 schonk ons ‘ontvrienden’ (gevolgd door nummer twee ‘Mexicaanse griep’ en de eeuwige drie ‘hypotheekleed’). Het hoge woord is eruit: de woordencrisis is passé. Dit jaar belooft een eclatante winnaar.Balansbandje, bestuursobesitas, daggeren, dreigtweet, gedoogregering, knetterrechts, knoflookcrisis, oliewolk, schandaaltreffer en talententelevisie zijn de gegadigden. Een indrukwekkend rijtje, mijn inziens, want de kwaliteit van sommige woorden neigt naar 2007, toen ‘bokitoproof’ goud greep.
Natuurlijk zijn sommige onder hen typisch 2008 slash 2009, omdat hip zijn om het hip zijn erg hip is, ook bij het Van Dale-volk. ‘Daggeren’ en ‘dreigtweet’ sluiten naadloos aan bij ‘ontvrienden’ en 2008-winnaar ‘swaffelen’. Mocht ‘daggeren’ dit jaar winnen, dan valt er zelfs te speculeren over een (al dan niet geforceerde) trend; swaffelen (seksistisch in 2008), ontvrienden (digitaal in 2009), daggeren (seksistisch in 2010) en dan zal 2011 ongetwijfeld een Facebook-woord voortbrengen.
Maar het gaat niet om futloze, ‘hippe’ en stompzinnige woorden in deze taalrubriek. Mijn stem gaat naar een ontroerend, creatief of amusant woord. ‘Talententelevisie’ is er één uit de laatste categorie, omdat het bestaat uit samenstelling van tegenstellingen. Talententelevisie is namelijk tamelijk talentloos – ja, dat geldt ook voor (de meerderheid van) The Voice of Holland.
‘Bestuursobesitas’ is ook humoristisch, al mist het woord een zekere schwung. ‘Balansbandje’, ‘oliewolk’ en ‘schandaaltreffer’ zijn wat mij betreft afgeschreven. ‘Gedoogregering’ maakt al helemaal geen kans; dat is een oud woord, ook al bestond het officieel niet.
De rekenlessen van de juffrouw die met hoge hakken over de sloot haar pabo-diploma ontving, leren ons dat er nog twee woorden meedingen naar goud. Zilver glinstert ook, mijn beste ‘knetterrechts’, dus wees tevree: aangezien ik knetter ben, kwetst de samensmelting met ‘rechts’ mij. Of andersom.
‘Knoflookcrisis’ overtreft ‘knetterrechts’ met zijn klasse, dus is de rechtschapen winnaar. Het woord klinkt en oogt niet alleen uitstekend; het woord dekt ook de economische gebeurtenissen die 2010 beheersten. Naast de creatieve, informatieve en humoristische lading, bezit dit wonderlijke woord ook een zekere gave om de toekomst te voorspellen. Onze Europese knoflookminnaars uit het zuiden en oosten van het continent krijgen het namelijk behoorlijk zwaar in 2011. En gebruiken wij in Nederland ook niet steeds vaker knoflook in onze maaltijden…?
De woensdag is een weekbreker en daarom geliefd onder de werkmieren van onze koningin. Maar wie breekt de woensdag, zodat ook de breukdag wordt gebroken voor een perfecte co-existentie van de meest nobele dag na de weekeinddagen? Hét woord van de woensdag natuurlijk. Om de week krijgt een ander woord een score-etiket. Hoe meer vandalen hij of zij scoort (ja, dames en heren, ook de Nederlandse taal herbergt mannetjes en vrouwtjes) hoe beter het woord.
IIk schreef dit op
Mijn voorkeur gaat toch stiekem uit naar de bestuurlijke vetzucht: bestuursobesitas! Als ik dat woord lees krijg ik een plaatje bestuurlijke dikkerds aan een vergadertafel voor ogen, leuk!
Ook leuk; willen we de bestuurlijke vetzucht bestrijden, voeren we toch gewoon de bestuursobesitaks.in? Haha (: !!
Leuk stukje! Ik heb weer genoten van de weekbreker van de week, dank!
Oh ja, ik wil bij dezen ook nog protesteren tegen dat aftandse roze ding naast mijn tekst!
(:
Zelf vind ik bestuursobesitas een enig woord, maar je argumenten voor knoflookcrisis brachten me aan het twijfelen!
Je keuze voor knoflookcrisis in je meesterlijke stukje overtuigde mij…….bijna.
Maar het kruisje was reeds gezet! Maar als ik nogmaals moest kiezen………